TẦM QUAN TRỌNG CỦA SIÊU ÂM HÌNH THÁI HỌC THAI NHI: HÀNH TRANG CHO THAI KỲ KHỎE MẠNH
Tại sao cần siêu âm hình thái học thai nhi?
Siêu âm hình thái học là một phương pháp không xâm lấn, an toàn, sử dụng sóng siêu âm để khảo sát các bộ phận của thai nhi trong tử cung giúp:
- Phát hiện sớm dị tật bẩm sinh: giúp phát hiện các bất thường về cấu trúc cơ thể thai nhi, bao gồm não, tim, cột sống, tứ chi, thận, và các cơ quan nội tạng khác. Các dị tật như: bất thường não, sứt môi, hở hàm ếch, dị tật tim bẩm sinh, thoát vị cơ hoành, mất đoạn chi, thừa/thiếu ngón, bất thường hệ hô hấp, hệ tiết niệu, … có thể được nhận diện sớm, tạo điều kiện cho việc tư vấn và can thiệp kịp thời.
- Đánh giá sự phát triển của thai nhi: Ngoài việc kiểm tra dị tật, siêu âm hình thái học còn đánh giá các chỉ số sinh trắc học của thai như: kích thước đầu, chiều dài xương đùi, chu vi vòng bụng, … để đảm bảo thai nhi đang phát triển đúng theo tuổi thai.
- Hỗ trợ lập kế hoạch chăm sóc thai kỳ: Nếu phát hiện bất thường, bác sĩ có thể tư vấn các xét nghiệm bổ sung (như chọc ối, sinh thiết gai nhau, can thiệp bào thai) hoặc lên kế hoạch theo dõi và điều trị sau sinh, giúp giảm thiểu rủi ro cho cả mẹ và bé.
- Giúp thai phụ có tâm trạng thoải mái hơn: Việc biết thai nhi phát triển bình thường giúp giảm lo lắng, mang lại sự an tâm và niềm vui cho thai phụ và gia đình.
- Hỗ trợ ra quyết định y khoa: Trong một số trường hợp, khi phát hiện dị tật nặng không thể điều trị, siêu âm hình thái học cung cấp thông tin để gia đình và bác sĩ đưa ra quyết định phù hợp, chẳng hạn như cân nhắc chấm dứt thai kỳ theo quy định pháp luật.
Thời điểm thực hiện siêu âm hình thái học rất quan trọng để đảm bảo độ chính xác và hiệu quả của chẩn đoán. Theo các hướng dẫn quốc tế từ Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), siêu âm hình thái học nên được thực hiện vào các mốc thời gian sau:
Tuần 18–22 của thai kỳ:
Đây là thời điểm lý tưởng để thực hiện siêu âm hình thái học chi tiết. Vào giai đoạn này, các cơ quan của thai nhi đã phát triển đủ để có thể đánh giá rõ ràng, nhưng thai nhi chưa quá lớn để gây khó khăn trong việc quan sát. Siêu âm trong khoảng 18–22 tuần cho phép phát hiện khoảng 70–90% các dị tật cấu trúc lớn, bao gồm: dị tật ở mặt, hệ thần kinh, tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu, tứ chi.
Các trường hợp đặc biệt:
Nếu thai phụ có nguy cơ cao (tuổi mẹ trên 35, tiền sử gia đình có dị tật bẩm sinh hoặc kết quả xét nghiệm sàng lọc bất thường), bác sĩ có thể đề nghị siêu âm sớm hơn (tuần 12–13 tuần 6 ngày) hoặc siêu âm bổ sung vào tam cá nguyệt thứ ba nếu có nghi ngờ.
Trong trường hợp nghi ngờ bất thường từ lần siêu âm đầu tiên, bác sĩ có thể yêu cầu siêu âm lặp lại để khảo sát kĩ hơn và đánh giá sự tiến triển của bất thường đó.
Lưu ý: Một số bất thường thuộc về chức năng hoặc do rối loạn nhiễm sắc thể nhưng không có biểu hiện ra bên ngoài thì không có khả năng phát hiện trên siêu âm.
Lời khuyên cho thai phụ
- Lựa chọn cơ sở y tế uy tín: Siêu âm hình thái học đòi hỏi thiết bị hiện đại và bác sĩ có chuyên môn cao. Hãy chọn các bệnh viện hoặc phòng khám sản khoa có đội ngũ y bác sĩ được đào tạo bài bản về siêu âm hình thái học thai nhi.
- Chuẩn bị trước khi siêu âm: Mang theo hồ sơ khám thai để bác sĩ có đầy đủ thông tin.
Siêu âm hình thái học thai nhi là một bước không thể thiếu trong chăm sóc thai kỳ, mang lại lợi ích to lớn trong việc phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé. Việc thực hiện siêu âm đúng thời điểm, đặc biệt trong khoảng 18–22 tuần, giúp tối ưu hóa khả năng chẩn đoán và can thiệp kịp thời. Là một thai phụ, bạn hãy xem siêu âm hình thái học như một món quà dành cho con yêu, giúp hành trình mang thai thêm an toàn và trọn vẹn.
Trung tâm Sàng lọc - Chẩn đoán trước sinh và sơ sinh TP. Cần Thơ