Vai trò của canxi trong thai kỳ:
Canxi là khoáng chất giữ vai trò quan trọng trong cơ thể, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai. Trong 9 tháng thai kỳ, canxi tham gia vào nhiều hoạt động sống thiết yếu, bao gồm:
• Hình thành và phát triển hệ xương, răng của thai nhi: Canxi là thành phần chính cấu tạo nên xương và răng, giúp bé phát triển hệ xương chắc khỏe ngay từ trong bụng mẹ.
• Duy trì hoạt động của hệ thần kinh, cơ bắp: Canxi giúp truyền dẫn tín hiệu thần kinh, co bóp cơ bắp, đảm bảo hoạt động nhịp nhàng của cơ thể mẹ.
• Đông máu: Canxi tham gia vào quá trình đông máu, giúp ngăn ngừa nguy cơ băng huyết sau sinh.

Triệu chứng thiếu canxi khi mang thai
Thiếu canxi ở mẹ bầu thường diễn biến âm thầm, khó nhận biết dấu hiệu thiếu canxi mẹ bầu ở giai đoạn đầu. Khi tình trạng trở nên nghiêm trọng, mẹ bầu có thể gặp phải một số triệu chứng như:
Triệu chứng sớm
• Chuột rút: Xuất hiện thường xuyên, đặc biệt vào ban đêm, tập trung ở vùng bắp chân, bàn chân, đôi khi lan lên cả bàn tay.
• Tê bì chân tay: Cảm giác tê bì, châm chích ở đầu ngón tay, ngón chân, hoặc lan rộng ra cả bàn tay, bàn chân.
• Mệt mỏi: Thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng dù đã ngủ đủ giấc.
• Rụng tóc: Tóc yếu, dễ gãy rụng, đặc biệt là sau khi gội đầu.
• Móng tay yếu, dễ gãy: Móng tay trở nên mỏng, dễ gãy, xuất hiện các sọc dọc hoặc lõm xuống.
Tê bì chân tay là một trong những triệu chứng thiếu hụt Canxi ở mẹ bầu
Triệu chứng muộn (nghiêm trọng hơn)
• Co giật: Thiếu canxi nặng có thể dẫn đến co giật, thậm chí là hôn mê.
• Rối loạn nhịp tim: Tim đập nhanh, loạn nhịp, hồi hộp, trống ngực.
• Khó thở: Cảm giác khó thở, hụt hơi, đặc biệt là khi gắng sức.
• Huyết áp thấp: Mẹ bầu có thể bị tụt huyết áp, chóng mặt, choáng váng.
Cách phòng ngừa và bổ sung canxi an toàn cho mẹ bầu
Nhu cầu canxi cho mẹ bầu là bao nhiêu?
Theo nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghi cho người Việt Nam của Bộ Y Tế, bổ sung canxi cho bà bầu trong suốt thai kỳ và có sự khác nhau về liều lượng qua từng giai đoạn:
• Giai đoạn mang thai: khoảng 1200mg/ngày
• Giai đoạn cho con bú: khoảng 1300mg/ngày

Bổ sung canxi cho bà bầu như thế nào cho an toàn và hiệu quả?
Bổ sung canxi bà bầu từ chế độ ăn uống
• Ưu tiên các loại thực phẩm giàu canxi như sữa và các chế phẩm từ sữa: Sữa tươi, sữa chua, phô mai là nguồn cung cấp canxi dồi dào và dễ hấp thụ.
• Các loại rau lá xanh đậm: Súp lơ xanh, cải xoăn, rau bina,… chứa nhiều canxi và các dưỡng chất cần thiết khác.
• Các loại hạt: Hạnh nhân, hạt chia, hạt mè,… là nguồn bổ sung canxi và chất béo lành mạnh.
• Hải sản: Cá hồi, cá mòi, tôm, cua đồng,… chứa nhiều canxi và DHA tốt cho sự phát triển trí não của thai nhi.
• Kết hợp thực phẩm: Để tăng khả năng hấp thu canxi, mẹ bầu nên kết hợp các thực phẩm giàu canxi với thực phẩm giàu vitamin D như trứng, nấm, cá béo,…
Bổ sung canxi từ viên uống
• Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc bổ sung nào, mẹ bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn liều lượng phù hợp và loại thuốc an toàn cho thai kỳ.
• Nên chọn mua viên uống canxi từ các thương hiệu uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.
• Không nên uống quá 500mg canxi mỗi lần để tránh tình trạng khó hấp thụ. Nên chia nhỏ liều lượng ra uống nhiều lần trong ngày.
• Nên uống canxi vào buổi sáng hoặc trưa, sau bữa ăn khoảng 1 giờ để đạt hiệu quả hấp thu tốt nhất. Tránh sử dụng calci cùng các viên bổ sung sắt, kẽm.
Lưu ý khi bổ sung canxi cho bà bầu
• Không bổ sung quá liều: Bổ sung quá nhiều canxi có thể gây táo bón, sỏi thận, và ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ các khoáng chất khác.
• Không tự ý sử dụng thuốc: Mẹ bầu không nên tự ý sử dụng thuốc bổ sung canxi khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Theo dõi cơ thể: Chú ý theo dõi cơ thể, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần báo ngay cho bác sĩ để được xử lý kịp thời.
Canxi đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển của thai nhi và sức khỏe của mẹ bầu. Việc nhận biết các dấu hiệu thiếu hụt canxi cũng rất quan trọng để kịp thời xử lý. Để đảm bảo đủ canxi, các mẹ nên kết hợp chế độ ăn cân bằng với việc bổ sung theo hướng dẫn của bác sĩ.
Gọi 1900 8665 khi cần đặt lịch khám sức khỏe định kỳ và nhận tư vấn dinh dưỡng miễn phí từ các Bác sĩ chuyên ngành nhé. Bệnh viện Phụ sản Tp. Cần Thơ luôn chào đón bạn!
DS. Hồ Thị Vân Anh - Khoa Dược